بررسی برون تنی(invitro) شاخص های پروبیوتیکی برخی باکتری های تولید کننده فیتاز در ماهی

جایگزینی پروتئین حیوانی جیره ماهی با پروتئین گیاهی از راهکارهای اصلی کاهش قیمت خوراک در آبزیان است. 70 درصد فسفر در گیاهان به صورت فیتات است که برای ماهیان قابل جذب نیست و زیرا فاقد آنزیم-های فیتازی هستند. هدف این تحقیق بررسی توان پروبیوتیکی باکتری هایی است که قادر به تجزیه فیتات به وسیله تولید آنزیم فیتاز هستند. بدین منظور 5 باکتری با توان بالای تولید آنزیم فیتاز شامل:1- citrobacter farmeri (phas32) 2- klebsiella oxytoca (fish12) ، 3- klebsiella pneumoniae subsp. ozaenae (fish22)، 4- raoultella terrigena (rsh21) و 5- enterobacter cloacae (fish11) که از منابع مختلف کشاورزی و آبزی پروری جداسازی شده بودند، انتخاب شدند. سپس این باکتری ها بر اساس شاخص های پروبیوتیکی شامل: مقاومت به اسید، نمک های صفراوی و صفرای ماهی، خاصیت آنتاگونیستی، توان آب گریزی، عدم بیماری زایی برای ماهی و آزمون آنتی بیوگرام مقایسه و ارزیابی گردیدند. باکتری لاکتوباسیلوس کازئی که یک پروبیوتیک پذیرفته شده آبزیان می باشد نیز به عنوان کنترل مثبت در نظر گرفته شد. تمام 5 جدایه مورد بررسی توان تحمل اسیدیته بهتری نسبت به لاکتوباسیلوس کازئی داشتند و بیشترین توان تحمل اسیدیته را phas 32 و fish12 داشتند. همچنین غلظت های 5/0 تا 3درصد نمک های صفراوی تأثیری بر رشد باکتری-های مورد بررسی نداشت (p>0.05). در حالی که در مورد لاکتوباسیلوس کازئی کاهش تعداد باکتری شمارش شده در این غلظت ها مشاهده گردید. بطور کلی از آنجا که این باکتری ها از خانواده انتروباکتریاسه هستند، مقاومت بالایی در برابر صفرا و نمک های صفراوی داشته و تغییر غلظت صفرا تاثیر معنی داری در رشد آنها نداشت. در مورد فعالیت آنتاگونیستی، هیچ کدام از جدایه های فیتاز مثبت فعالیت آنتاگونیستی در برابر دو باکتری بیماریزای یرسینیا راکری و آئروموناس هیدروفیلا نداشتند، هرچند لاکتوباسیلوس کازئی فعالیت آنتاگونیستی مناسبی در برابر این دو باکتری نشان داد. ( (p>0.05). جدایه fish11 در آزمون آنتی بیوگرام بیشترین مقاومت را در برابر آنتی بیوتیک ها داشت. تمام باکتری های مورد مطالعه، به جز fish11 توان آب گریزی قابل رقابت با لاکتوباسیلوس کازئی داشتند. در این مطالعه تفاوت معنی داری بین پتانسیل پروبیوتیکی باکتری های تولید کننده ی فیتاز مشاهده نگردید و هر چند تمام باکتری های تولید کننده ی فیتاز مورد مطالعه، دارای برخی شاخصه های مهم پروبیوتیکی بودند ولی در مجموع با توجه به فقدان اثرات ضدباکتریایی نمی توان آن ها را دارای توان پروبیوتیکی مناسب دانست و بررسی های کامل تر شاخص های پروبیوتیکی، تحقیقات بیشتر و انجام آزمایشات درون تنی برای یافتن مناسب-ترین گونه باکتری مورد نیاز است.